Στο υπουργείο Οικονομικών κρατούν μικρό καλάθι και λένε ότι όλα θα κριθούν μετά την οριστικοποίηση του σχεδίου, αλλά και την πορεία του τουρισμού το φετινό καλοκαίρι. Σημαντικό ρόλο θα παίξουν επίσης και παράμετροι όπως η πορεία των δημοσίων εσόδων.
Η κυβέρνηση είχε υποσχεθεί ότι θα υπάρξουν συγκεκριμένες φοροελαφρύνσεις, ωστόσο εκ των πραγμάτων θα φανεί ασυνεπής, εξαιτίας της πανδημίας που προέκυψε στο μεσοδιάστημα και κατά συνέπεια ανέτρεψε τους σχεδιασμούς της. Βέβαια αυτό δεν ήταν ελληνική πρωτοτυπία, αφού και σχεδόν το σύνολο των κυβερνήσεων του πλανήτη άλλαξαν τα σχέδιά τους.
Ήδη στο υπουργείο Οικονομικών έχουν ξεκινήσει να κάνουν σχέδια τα οποία όμως έχουν πολλές άγνωστες μεταβλητές. Η κυριότερη εξ αυτών είναι η εξέλιξη που θα έχει η πανδημία με τον κορονοϊό. Πως θα εξελιχθεί ο ιός; Θα επιστρέψει, με πόση ένταση και πότε; Θα υπάρξει και νέο lockdown; Πολλά θα που δυστυχώς δεν μπορούν να απαντηθούν άμεσα και αυτό δεν θα συμβεί πριν την επίσημη παρουσίαση του εμβολίου.
Τα βασικά δεδομένα
Αν δεν επιστρέψει ο κορονοϊός ή τουλάχιστον δεν έχει την ίδια ένταση, τότε θα μιλάμε για μία επιστροφή εν μέρει στην κανονικότητα. Αυτό σε απλά ελληνικά θα σημαίνει δημοσιονομικούς κανόνες, από τους οποίους δύσκολα η Ελλάδα θα μπορέσει να ξεφύγει.
Στην περίπτωση που η πανδημία φωνάξει ξανά παρόν και το εμβόλιο δεν έχει βρεθεί, τότε είναι σίγουρο ότι θα έχουμε έναν ακόμη κύκλο δημοσιονομικής χαλάρωσης και οικονομικών ενέσεων στην οικονομία, που ενδεχομένως να περιλαμβάνουν για την Ελλάδα και μείωση κάποιων φόρων, προφανώς βέβαια για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια.
Η απάντηση στο ερώτημα ποια από τα δύο ενδεχόμενα θα προτιμούσε κάποιος, μάλλον είναι προφανής: το πρώτο. Και επειδή υπάρχει ακόμη δρόμος μέχρι την ημέρα που θα δοθούν αυτές οι απαντήσεις, στο υπουργείο Οικονομικών κάνουν σχέδια επί χάρτου με βάση όλα τα δυνατά σενάρια και κυρίως αυτά που φαίνονται για την ώρα πιο πιθανά. Κλειδί σε όλα αποτελεί η επίδοση που θα έχει για την χώρα εφέτος ο τουρισμός. Η Ελλάδα φαίνεται να έχει ένα μικρό προβάδισμα έναντι των ανταγωνιστών της, αλλά παραμένει άγνωστο πόσοι τελικά θα αποφασίσουν να κάνουν διακοπές.
Ο τουρισμός κρίνει πολλά
Μία κρυφή ελπίδα υπάρχει έστω και αν στο υπουργείο Οικονομικών δουλεύουν με σενάρια για μείωση του τουρισμού από 90% (το απαισιόδοξο) έως και 70% (το αισιόδοξο). Όπως αναφέρει παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών, αν τελικά έχουμε κάποια θετική έκπληξη, είναι αυτονόητο ότι θα δημιουργηθεί μεγαλύτερος δημοσιονομικός χώρος. Στην αντίθετη περίπτωση σημειώνει «να μην γελιόμαστε το 2021 θα υπάρχουν κανόνες και περιορισμοί και δεν γνωρίζω κατά πόσο μπορούμε να κάνουμε πράγματα που έχουμε υποσχεθεί με τις μειώσεις φόρων».
Και καταλήγει: «ο τουρισμός μπορεί να είναι το κλειδί και να μας δώσει μία αναπάντεχη ανάσα». Πριν λίγες ημέρες ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας που είχε και την καλύτερη εκδοχή για το μέγεθος της ύφεσης, κοντά στο 4%, την αναθεώρησε προς τα πάνω, επιβεβαιώνοντας αυτό που λέει σχεδόν καθημερινά ο υπουργός Οικονομικών, ότι δηλαδή «οι εκτιμήσεις θα μεταβάλλονται καθημερινά και θα είναι συνάρτηση των εξελίξεων».
Οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης για τους φόρους
Οι βασικές σκέψεις κινούνται σε δύο άξονες:
Ο πρώτος έχει να κάνει με την μονιμοποίηση μέτρων που ήδη έχουν ξεκίνησαν να εφαρμόζονται αλλά θα ισχύσουν για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και ο δεύτερος την μείωση φόρων που περιλαμβάνονταν στον στρατηγικό σχεδιασμό της κυβέρνησης, αλλά ματαιώθηκαν λόγω κορονοϊού.
Στην πρώτη κατηγορία περιλαμβάνεται ο μειωμένος ΦΠΑ σε αγαθά και υπηρεσίες που θα τέθηκε σε εφαρμογή από την 1η Ιουνίου και θα έχει ισχύ μέχρι το τέλος Οκτωβρίου. Αφορά του κλάδους εστίασης, μεταφορών και τουρισμού.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο οικονομικό επιτελείο εξετάζουν για παράδειγμα η μείωση του ΦΠΑ στο 13% από 24% στα ακτοπλοϊκά και αεροπορικά εισιτήρια να διατηρηθεί και μετά τον Οκτώβριο, μέτρο το οποίο εκτιμάται ότι θα βοηθήσει τον κλάδο των μεταφορών ο οποίος έχει υποστεί μεγάλο πλήγμα από την κρίση του κορωνοϊού.
Στις σκέψεις της κυβέρνησης και του υπουργείου Οικονομικών βρίσκεται και η μείωση του ΦΠΑ στον καφέ και τα ροφήματα που σερβίρονται στις επιχειρήσεις εστίασης με τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα να επισημαίνει ότι «όλες οι κινήσεις τελούν υπό την αίρεση των δημοσιονομικών περιθωρίων που θα έχει η χώρα το 2021 τα οποία θα είναι πιο περιορισμένα από ότι φέτος».
Το πακέτο του 2021
Στα σενάρια που φτιάχνουν στην κυβέρνηση είναι να υπάρξουν πρόσθετες φορολογικές παρεμβάσεις με στοχευμένες μειώσεις, οι οποίες ενώ είχαν ανακοινωθεί δεν θα ισχύσουν τελικά το 2020 λόγω της πανδημίας.
Ποιες είναι αυτές;
Μείωση του τέλους επιτηδεύματος κατά 30% για το 2021. Αυτό σημαίνει ότι το τέλος επιτηδεύματος, από 650 ευρώ, θα μειωθεί στα 455 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες και στα 700 ευρώ για τις επιχειρήσεις.
Μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης. Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να μειωθεί η εισφορά αλληλεγγύης στα εισοδήματα του 2021 κατά 20% ή 30%.
Μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8% μεσοσταθμικά και αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών. Η μείωση δεν θα είναι οριζόντια αλλά στοχευμένη και σε συνάρτηση της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών που θα γίνουν το πρώτο 6μηνο του 2021, έτσι ώστε να προσεγγίσουν τις εμπορικές.
Περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Ήδη από την 1η Ιουνίου έχει μειωθεί η ασφαλιστική επιβάρυνση κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες.
Μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης των επιχειρήσεων από το 24% στο 20%.
Και βέβαια δεν θα πρέπει να ξεχαστεί και η μείωση της προκαταβολής φόρου, η οποία θα ανακοινωθεί τους επόμενους μήνες και θα ισχύσει από φέτος.