Με νέο γύρο ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά καθημερινής κατανάλωσης κάνει ποδαρικό το 2025, την ώρα μάλιστα που οι τιμές των τροφίμων σε παγκόσμιο επίπεδο αυξήθηκαν κατακόρυφα το 2024, φτάνοντας σε υψηλό 18 μηνών, σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO).
Τον Οκτώβριο, οι τιμές βασικών τροφίμων όπως δημητριακά όπως καλαμπόκι, κρέας, γαλακτοκομικά, φυτικά έλαια και ζάχαρη, αυξήθηκαν κατά 2%, στα υψηλότερα επίπεδα από τον Απρίλιο του 2023.
Η κλιματική αλλαγή φέρνει ακραία καιρικά φαινόμενα που καθιστούν την παραγωγή βασικών προϊόντων όχι μόνο πιο ακριβή αλλά κυρίως αβέβαιη. Και αυτό ακριβώς αποτυπώνεται στις διεθνείς τιμές αλλά και στις τσέπες των καταναλωτών.
Τα πρώτα σημάδια αυτής της νέας καταιγίδας είναι ορατά. Εταιρείες προμηθευτών έχουν ήδη ενημερώσει τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ για αυξήσεις από 8% έως 14% σε προϊόντα που έχουν ήδη ακριβύνει αρκετά μέσα στο έτος. Καφές, σοκολάτα, κακάο και χυμοί είναι μόνο η αρχή.
Φαρμάκι ο καφές
Η τιμή του καφέ τα τελευταία δύο χρόνια αυξήθηκε πάνω από 30%, ενώ νέες ανατιμήσεις βρίσκονται προ των πυλών. Σύμφωνα με τις τιμές που θα τεθούν σε ισχύ τις πρώτες ημέρες του 2025 στα σούπερ μάρκετ, οι ανατιμήσεις ξεπερνούν το 14%.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για τον καφέ Arabica διαπραγματεύονταν στις 27 Δεκεμβρίου πάνω από τα 3,20 δολάρια ανά λίβρα, κοντά στο υψηλό ρεκόρ των 3,50 δολαρίων ανά λίβρα που επιτεύχθηκε στις 10 Δεκεμβρίου.
Οι ακραίες καιρικές συνθήκες σε περιοχές όπως η Βραζιλία -ο μεγαλύτερος παραγωγός του κόσμου- έχουν περιορίσει τη σοδειά, επιτείνοντας την έλλειψη προσφοράς και ανεβάζοντας τις τιμές. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για τον καφέ Arabica κυμαίνονταν γύρω στα 3,20 δολάρια ανά λίβρα, κοντά στο υψηλό ρεκόρ των σχεδόν 3,50 δολαρίων ανά λίβρα που σημειώθηκε στις 10 Δεκεμβρίου, εν μέσω των συνεχιζόμενων ανησυχιών για τη σοδειά της Βραζιλίας, η οποία έχει πληγεί από την ξηρασία και τις ανεπαρκείς βροχοπτώσεις.
Πικρή σοκολάτα
Ισχυρές πιέσεις δέχεται και ο κλάδος της σοκολατοποιίας. Μέσα στην τελευταία 2ετία οι τιμές σε κακάο και παράγωγα προϊόντα άγγιξαν το 40%, ενώ νέος γύρος ανατιμήσεων αναμένεται από τις αρχές του 2025. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι καταναλωτές από τις πρώτες κιόλας ημέρες της νέας χρονιάς θα δουν αυξήσεις κοντά στο 13% σε κακάο και σοκολάτες.
Η άνοδος των τιμών του κακάο συνδέεται με την κακή σοδειά της Δυτικής Αφρικής, γεγονός που έχει οδηγήσει σε νέο υψηλό τις τιμές. Σύμφωνα με το trading economics, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το κακάο εκτινάχθηκαν πάνω από τις 11.800 δολάρια ανά τόνο, σημειώνοντας νέο υψηλό από τα τέλη Απριλίου. Εν τω μεταξύ, η Διεθνής Ένωση Κακάο (ICCO) αύξησε την εκτίμησή της για το παγκόσμιο έλλειμμα κακάο του 2023/24 σε 478.000 ΜΤ, το μεγαλύτερο των τελευταίων 60 ετών, από 462.000 ΜΤ του Μαΐου.
Επιπλέον, τα παγκόσμια αποθέματα κακάο συνεχίζουν να συρρικνώνονται, με τα αποθέματα κακάο που παρακολουθούνται από την ICE στα λιμάνια των ΗΠΑ να μειώνονται τους τελευταίους 18 μήνες και να φτάνουν σε χαμηλό 20ετίας, με 1.438.699 σάκους στις 12 Δεκεμβρίου.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το κακάο διαπραγματεύονταν στις 27 Δεκεμβρίου γύρω στα 10.800 δολάρια ανά τόνο, παραμένοντας κάτω από την πρόσφατη κορυφή των 12.605 δολαρίων που σημειώθηκε στις 18 Δεκεμβρίου. Οι έμποροι ανέφεραν ότι συνεχίζονται οι ισχυρές αποστολές κακάο από την κορυφαία παραγωγό Ακτή Ελεφαντοστού, αν και αναμένεται σημαντική επιβράδυνση στις αρχές του 2025.
Ξινός χυμός πορτοκαλιού
Στο νέο ράλι ανατιμήσεων και κατ’ επέκταση στις νέες αυξήσεις στα ράφια που θα κληθείτε να πληρώσετε, προστίθενται οι χυμοί με βάση το πορτοκάλι και τον ανανά. Οι νέες αυξήσεις κυμαίνονται γύρω στο 8-10% και οφείλονται, όπως επικαλούνται οι βιομηχανίες, στη μείωση της παραγωγής σε παραδοσιακές περιοχές παραγωγής εσπεριδοειδών και τροπικών φρούτων.
Ο χυμός πορτοκαλιού αυξήθηκε κατά 209,95 USd/Lbs ή 65% από τις αρχές του 2024, ενώ σύμφωνα με τα μακροοικονομικά μοντέλα της Trading Economics και τις προσδοκίες των αναλυτών, θα διαπραγματεύεται στα 576,37 USd/Lbs σε 12 μήνες.