Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας πρέπει να παύσει να κωφεύει και να ακούσει επιτέλους τον Τεχνικό Κόσμο που εδώ και καιρό τοποθετείται σχετικά, προτείνει κατ’ επανάληψη και παρόλα αυτά βλέπει τις θέσεις του να στοιβάζονται σωρό στον κάλαθο των αχρηστών.
Το Τεχνικό Επιμελητήριο Δυτικής Ελλάδας είχε από τον Οκτώβριο του 2019 τοποθετηθεί ευθαρσώς και δημοσίως είχε διατυπώσει τη θέση ότι η επιλογή της διαδικασίας της χρονικής προτεραιότητας, σχετικά με την υποβολή/ένταξη των αιτήσεων, για τέτοια δημοφιλή προγράμματα είναι μια άστοχη επιλογή και θα πρέπει να αντικατασταθεί. Θέση που ουδέποτε έγινε αποδεκτή από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου το οποίο συνέχισε να εμμένει σε λάθος ατραπούς.
Έτσι, το Υπουργείο, κατάφερε να δημιουργήσει αίσθημα πλήρους αδικίας στους συμμετέχοντες και ειδικά στους απορριφθέντες της διαδικασίας, όταν μάλιστα δεν προέβλεψε τον αποκλεισμό αυτών που χρησιμοποίησαν συστήματα άμεσης καταχώρισης δεδομένων (robot) –παρά τις δημόσιες επισημάνσεις του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας, Σεπτέμβριος 2020-, πολλώ δε μάλλον όταν ακόμη και μέχρι σήμερα δεν έχει προβεί σε καμία δημόσια τοποθέτηση επί αυτού του ζητήματος.
Πέραν όμως τούτου, σε κάθε περίπτωση δεν είναι δυνατόν να επιλέγεται ως κριτήριο ένταξης η ταχύτητα καταχώρισης μιας αίτησης και όχι η τεχνική πληρότητα, η αρτιότητα και η αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων ενός έργου εξοικονόμησης ενέργειας.
Το «Εξοικονομώ–Αυτονομώ» δεν είναι αγώνας δρόμου που διοργανώνει ένας τοπικός πολιτιστικός σύλλογος, αλλά Δράση συγχρηματοδοτούμενη από την Ελληνική Πολιτεία και την Ευρωπαϊκή Ένωση με στόχο και όφελος την εξοικονόμηση ενέργειας και με την απαρέγκλιτη υποστήριξη επιστημόνων στους οποίους αξίζει ανάλογη μεταχείριση, όπως και σε όλους τους πολίτες της χώρας.
Η επιλογή της αντικατάστασης της χρονικής προτεραιότητας από ανταγωνιστική διαδικασία στην ένταξη των προτάσεων για χρηματοδότηση αποτελεί πλέον αδήριτη ανάγκη και από την επόμενη προκήρυξη επιβάλλεται να επιλεχθεί. Με μία ανταγωνιστική διαδικασία η οποία θα πρέπει να είναι αυτοματοποιημένη πλήρως, με αντικειμενικά και αδιάβλητα ενεργειακά, κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια.
Τέτοια κριτήρια θα μπορούσαν να είναι η εξοικονόμηση ενέργειας (kwh/m2) που προκύπτει από τις αιτούμενες παρεμβάσεις, το έτος κατασκευής του κτιρίου, η οικονομική κατάσταση του αιτούντα, η οικογενειακή κατάσταση κ.α. Αν αυτό απαιτεί και πιθανή νέα έκδοση του κανονισμού ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων (ΚΕΝΑΚ), αυτό να γίνει άμεσα.
Ομοίως θα πρέπει το Υπουργείο να αλλάξει και τον χρόνο υποβολής των προτάσεων. Θα πρέπει με την εφαρμογή της ανταγωνιστικής διαδικασίας να καθιερωθεί η υποβολή προτάσεων να είναι ετήσια με μία ανοιχτή πρόσκληση η οποία θα δύναται να μετασχηματίζεται και να τροποποιείται, αλλά με κάποια σταθερά δεδομένα και με συγκεκριμένες ημερομηνίες υποβολών οι οποίες θα προκαθοριστούν.
Με τον τρόπο αυτό θα μπορούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες να προετοιμαστούν κατάλληλα και να ωριμάσουν τις προτάσεις τους. Ενώ παράλληλα δίνεται η δυνατότητα να υπάρχουν επιλαχόντες οι οποίοι να ικανοποιούνται σε περίπτωση μη υλοποίησης έργου από τους εγκεκριμένους.
Με αυτό τον τρόπο θα μπορεί να δοθεί η δυνατότητα, εφόσον επιλεχθεί, να υποβοηθείται (χωρίς απαραίτητα να προκρίνεται) με αντίστοιχο κριτήριο και αυτός που δεν επιλέχθηκε σε προηγούμενη υποβολή, μη αποκλείοντας έτσι κανέναν.
Επίσης, το Υπουργείο θα πρέπει να δει τα κίνητρα του προγράμματος και την ένταση αυτών έτσι ώστε να είναι εξισορροπημένα και ανάλογα με τα χρήματα που διατίθενται για αυτό.
Δεν είναι δυνατόν από τη μία να δίνονται υπέρογκα κίνητρα (έως 85% χρηματοδότηση) δημιουργώντας τεράστιο ενδιαφέρον και από την άλλη να μην υπάρχει η δυνατότητα υποστήριξης της δράσης με αρκούντως ικανοποιητικό προϋπολογισμό. Θα πρέπει να υπάρχει εξ αρχής σωστή πρόβλεψη.
Τέλος, είναι υποχρέωση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας να λάβει ενεργό δράση στην κατεύθυνση αυτή. Να συντάξει από κοινού με τις υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και όποιον άλλο το τελευταίο κρίνει απαραίτητο, τον νέο Οδηγό του Προγράμματος βάζοντας όλους τους εμπλεκόμενους, συμμέτοχους στην επιτυχία ή ακόμα και στην αποτυχία του νέου Προγράμματος. Αν και με την εφαρμογή των ανωτέρω όρων η επιτυχία του νέου προγράμματος είναι εκ προοιμίου δεδομένη.